Zgodnie z Prawem łowieckim gospodarką zwierzyną leśną (w tym odstrzałem dzików) zajmują się koła łowieckie z danego terenu i czynią to pod nadzorem administracyjnie przyporządkowanych nadleśnictw. Zarówno koła, jak i nadleśnictwa, są instytucjami w pełni niezależnymi od Prezydenta Miasta, koła nie tylko powinny odpowiednio kontrolować populację dzikich zwierząt na swoim terenie, ale jeszcze powinny zadbać o to, by zatrzymać je w lesie i żeby nie pojawiały się na terenach zabudowanych. Problem ten dotyczy wielu miast w całym kraju.
Głównym problemem związanym z pojawieniem się dzikich zwierząt w pobliżu zabudowań są wyrzucane w sposób niekontrolowany odpady oraz pożywienie poza śmietnikami. Dlatego też, do wszystkich zarządców nieruchomości administrujących wiatami śmietnikowymi, została wystosowana korespondencja o zachowaniu czystości na zarządzanych terenach.
Zwracamy się z prośbą o niedokarmianie dzikiej zwierzyny, niepozostawianie pożywienia, odpadków przy wiatach śmietnikowych, na trawnikach, miejskich koszach na śmieci i innych miejscach łatwo dostępnych dla dzików.
Dewastacje urządzeń łowieckich
Jest jeszcze jeden problem, na który należy zwrócić uwagę, mianowicie dewastacja urządzeń łowieckich (ambon, wysiadek łowieckich), przy pomocy których „Słonka” dokonuje odstrzału. Problem z dzikami możemy ograniczyć wspólnymi siłami, ale nie może dochodzić do podobnych incydentów, jak te, widoczne na zdjęciach.
Kto odpowiada za szkody?
Istotna jest też wiedza, kto odpowiada za szkody spowodowane przez dany gatunek zwierzęcia. W przypadku zwierząt domowych za wyrządzone przez nie szkody odpowiada ich właściciel. Za szkody wyrządzone przez gatunki zwierząt objętych ochroną gatunkową: bobra, niedźwiedzia, rysia i wilka odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa i wypłaca odszkodowania za pomocą właściwych organów: regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, a na terenach parków narodowych – dyrektorów tych parków. Tematykę szkód w płodach i uprawach spowodowanych przez takie gatunki jak: dziki, jelenie, łosie, daniele i sarny reguluje Prawo łowieckie. Zgodnie z jego zapisami, za wynagradzanie ww. szkód obowiązany jest dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego. Gospodarką zwierzyną leśną zajmują się tylko i wyłącznie koła łowieckie, więc to one odpowiadają za wypłatę odszkodowań za straty w uprawach rolnych, a jeśli szkoda wystąpiła na terenach wyłączonych z polowań, to wnioski należy składać do Referatu Ochrony Gruntów Rolnych i Leśnych, Doradztwa Rolniczego i Łowiectwa w Wydziale Terenów Wiejskich Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego.
Pomoc Gminy
Prawnie problem kontroli populacji dzików nie należy do Urzędu Miejskiego, jednak rozumiejąc sytuację Gmina od kilku lat wspomaga koła, na przykład poprzez zawieranie umów mających na celu ograniczenie ilości wtargnięć dzików na osiedla mieszkaniowe, w tym odstrzał 50 sztuk z terenów przylegających do osiedli, na które wchodzą dziki. Ale aby wykonać działania zgodnie z prawem, odstrzał należy prowadzić poza obszarami wyłączonymi z polowań oraz w odległości nie mniejszej niż 150 metrów od terenów zabudowanych. Obecnie odstrzał dzików jest jeszcze bardziej utrudniony przez fakt włączenia obszaru Jaworzna do strefy zapowietrzania ASF, czyli Afrykańskiego Pomoru Świń. Koła łowieckie zostały zobowiązane wytycznymi Powiatowego Lekarza Weterynarii z siedzibą w Tychach do szczególnej ostrożności oraz stosowania zasad bioasekuracji przez myśliwych w czasie polowań oraz w czasie pobierania próbek od dzików do badań laboratoryjnych.
W 2022 roku zawarto dwie umowy z Kołem Łowieckim „Słonka”, gdyż akurat w obwodzie łowieckim tego koła odnotowujemy najwięcej zgłoszeń o wtargnięciach zwierząt na tereny zamieszkałe. W ich wyniku Koło odstrzeliło 100 dzików, lecz działania były prowadzone nadal i w ich następstwie odstrzelono kolejne 78 sztuk (razem: 178 szt.). Należy podkreślić, iż plan łowiecki „Słonki” na rok 2022/2023 (rok łowiecki trwa od 1 kwietnia do 31 marca każdego roku) zakładał odstrzał 70 dzików.
17 lutego 2023 r. została zawarta kolejna umowa z Kołem Łowieckim „Słonka”, o podobnie brzmiącej treści jak poprzednie (z dodatkowym uwzględnieniem restrykcji wynikających z ASF) i w jej wyniku Koło odstrzeliło już 46 dzików.
Sytuację z odławianiem dzików za pomocą klatek, środków usypiających itp. od dawna nie są możliwe, tego typu działania skomplikowały przepisy i wytyczne dot. ASF – zgodnie z tym nie jest możliwe: usypianie, wyłapywanie i przemieszczenie dzików z terenów miejskich na leśne.
Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego – nr tel. 32 61 81 890, e-mail: pczk@um.jaworzno.pl. Operatorzy przekazują na bieżąco zgłoszenia dot. dzikich zwierząt do odpowiednich kół łowieckich z terenu miasta.
